ترخیص کار گمرک کیست

ترخیص کار گمرک، یک شخصیت حقیقی یا حقوقی است که از جانب صاحب کالا موظف می شود کالای وارداتی وی را از گمرک ترخیص کند. به عبارت دیگر ترخیص کار گمرک، وکیل صاحب کالا در زمینه ترخیص کالا از گمرک است. ترخیص کار گمرک را با نام حق العملکار گمرک نیز می شناسیم.
پس طبق آنچه گفته شد وظیفه ترخیص کار گمرک، ترخیص کالاهای وارداتی یا صادراتی از گمرک است؛ البته مشروط به اینکه این پروسه به صورت قانونی و از طرف صاحب کالا به وی سپرده شده باشد. در حقیقت ترخیص کاران با اتکا به دانش و تجربه خود در عرصه ترخیص کالا، کمک شایانی به واردکنندگان یا صادرکنندگان می کنند و علاوه بر اینکه وظیفه ترخیص کالا را از دوش صاحب کالا برمی دارند؛ به کاهش زمان و هزینه فرآیند ترخیص کالا هم کمک قابل توجهی می کنند.

مراحل واردات کالا

بیشتر بخوانید

یک ترخیص کار گمرک چه وظایفی را برعهده دارد

• در وهله اول یک ترخیص کار باید مورد اعتماد و امین باشد
• دادن مشاوره ی رایگان به افراد در زمینه ی تعرفه ی کالاها ، بررسی ارزش کالاهای وارداتی و صادراتی
• باید اطلاع کامل از تمامی بخشنامه ها و قوانین گمرکی را داشته باشد و اطلاعات خود را همواره به روز کند
• ارائه ی کلیه ی فیش های پرداختی و هزینه های انجام شده در گمرک
• دریافت مجوز در رابطه با صادرات و واردات کالا
• یک ترخیص کار باتجربه باید پروسه ترخیص کالاها را در کوتاهترین زمان و کمترین هزینه انجام دهد
• یک ترخیص کار باید برای انجام فعالیتهای خود دفتر کار و کارمندان مجرب داشته باشد

یک ترخیص کار گمرک معتبر، چه مشخصه هایی دارد؟

از نظر اخلاقی، یک ترخیص کار گمرک معتبر باید فردی امانتدار و قابل اعتماد باشد زیرا ارزش اکثر محموله های وارداتی یا صادراتی بسیار بالا است و صاحب کالا برای اینکه به ترخیص کار موردنظر وکالت دهد باید بتواند به وی اعتماد کند که البته تجار پس از مدتی فعالیت در این عرصه قطعاً با ترخیص کاران امین آشنا خواهند شد. اما جدای از مسائل اخلاقی، یک ترخیص کار گمرک معتبر باید کارت حق العملکاری داشته باشد. در واقع فرد ترخیص کار باید توانایی و صلاحیت خود را نزد گمرک محرز کند تا موفق به دریافت کارت حق العملکاری شود.
ترخیص کار گمرک برای اثبات توانمندی خود به گمرک باید در آزمون حق العملکاری شرکت کند و قبول شود. البته هر فردی اجازه شرکت در این آزمون را ندارد؛ فردی می تواند در آزمون حق العملکاری ثبت نام کند که حداقل ۲۵ سال سن و حداقل مدرک کاردانی امور گمرکی یا مدرک کارشناسی سایر رشته ها را داشته باشد؛ کارمند بخش های دولتی نباشد و سابقه کیفری یا قاچاق کالا نداشته باشد. فرد دارای خصوصیات مذکور می تواند در آزمون حق العملکاری شرکت کند و پس از قبولی برای اخذ پروانه حق العملکاری اقدام نماید.
برای دریافت پروانه حق العملکاری، فرد باید مدارک خود را به گمرک موردنظر تحویل دهد؛ گمرک پس از تایید مدارک پروانه حق العملکاری وی را صادر و برای اداره کل گمرک ایران می فرستد.
اگر فرد مایل است که در چند گمرک مختلف به ترخیص کاری بپردازد باید مدارک خود را مستقیماً به اداره کل گمرک تحویل دهد.
اعتبار کارت حق العملکاری یک سال است اما در صورت تمایل تا چهار مرتبه قابل تمدید می باشد یعنی اگر ترخیص کار گمرک مرتکب خطایی نشود می تواند با کارت خود به مدت پنج سال فعالیت کند اما پس از آن باید برای اخذ مجدد پروانه حق العملکاری اقدام نماید.

برای دریافت پروانه ترخیص کاری چه مراحلی را باید طی کرد ؟

1. ارائه ی درخواست کتبی به ادراره ی گمرک وبررسی مدارک توسط گمرک و نداشتن سابقه ی کیفری و قاچاق کالا
2. -شخص متقاضی باید درخواست خود را تنظیم کرده و امضای فرد متقاضی که در تقاضانامه وجود دارد باید از طرف دفتر اسناد رسمی تایید شود
3. چنانچه افراد بخواهند در چندین گمرک فعالیت داشته باشند باید در تقاضانامه ی خود این نکته را عنوان کنند و گمرک با بررسی حجم کار گمرکات مختلف و میزان نیاز ، آنها را تقسیم می کند.

گروپاژ چیست

بیشتر بخوانید

چرا باید پروسه ترخیص کالا را به ترخیص کار گمرک بسپاریم؟

ترخیص کالا از گمرک، مستلزم طی یک فرآیند کاملاً تخصصی است؛ به همین دلیل اکثر تجار ترجیح می دهند که این امر را به یک ترخیص کار گمرک محول کنند. در حقیقت ترخیص کالا به دانش، تجربه و وقت کافی نیاز دارد و در صورت نبود یکی از این فاکتورهای لازم، فرآیند ترخیص کالا به پروسه ای بغرنج و بسیار طولانی تبدیل می شود. بنابراین صرفه جویی در وقت می تواند اولین امتیازی باشد که تجار از سپردن کار به ترخیص کار گمرک کسب می کنند.
همانطور که گفتیم پرداختن به امر ترخیص کالا بدون داشتن اطلاعات و تجربه کافی باعث می شود که فرد با فرآیندی سخت و زمانبر مواجه شود اما اتلاف وقت منجر به اتلاف پول نیز می شود زیرا هرچه کالا دیرتر ترخیص شود باید مدت بیشتری در انبار گمرک بماند و بالطبع صاحب کالا باید هزینه بیشتری به گمرک بپردازد؛ در واقع علاوه بر اینکه سرمایه وی مدت زیادی می خوابد؛ بابت این رکود سرمایه هم باید هزینه بیشتری به گمرک پرداخت کند و این اصلاً خوشایند نیست. اما ترخیص کار گمرک با استفاده از دانش و تجربه خود منجر به تسریع روند ترخیص کالا از گمرک می شود. بنابراین می توانیم از صرفه جویی در هزینه به عنوان دومین مزیت کمک گرفتن از ترخیص کار گمرک نام ببریم.
راکد ماندن سرمایه تاجر در گمرک به ضرر مصرف کننده نیز تمام خواهد شد چون طولانی شدن پروسه ترخیص و افزایش هزینه گمرک به معنای افزایش قیمت تمام شده کالا برای تاجر است؛ در نتیجه کالا را با قیمت بیشتری وارد بازار می کند. پس فعالیت ترخیص کار گمرک به کاهش قیمت مصرف نیز منجر می شود.
شاید تاجر با افزایش قیمت فروش بتواند خسارت ناشی از طولانی شدن فرآیند ترخیص کالا را کاهش دهد اما وقتی قیمت بالا برود؛ کالا خود به­ خود از دور رقابت با سایر کالاهای مشابه موجود در بازار خارج می شود. پس کمک گرفتن از یک ترخیص کار گمرک مجرب می تواند به افزایش توان رقابتی کالای موردنظر نیز کمک کند.
علاوه بر تمام موارد مذکور وقتی که یک تاجر، کالایی را به صورت عمده وارد و بین مشتری های خود توزیع می کند؛ موظف است که کالا را سر موعد مقرر به دست مشتری برساند اما اگر روند ترخیص کالا به مشکل بربخورد و طولانی شود؛ تاجر نزد مشتریان خود بدقول می شود و در صورت تکرار به احتمال زیاد مشتری های خود را از دست می دهد. بنابراین سپردن پروسه ترخیص به ترخیص کار گمرک موجب حفظ مشتری هم می شود.

مراحل کار ترخیص کار چیست؟

پس از اعلام ورود بار توسط شرکت کشتیرانی یا هر شرکت حمل هوایی، دریایی یا زمینی، ترخیص کار موظف است با اخذ اصل مدارک حمل از صاحب کالا به گمرک مربوطه مراجعه کند.این اسناد معمولاً از طریق پست به صاحب کالا می‌رسد و ترخیص کار پس از دریافت مدارک به شرکت حمل که معمولاً در گمرک مربوطه مستقر است مراجعه می‌کند و با ارائه‌ی اصل اسناد حمل، تقاضای قبض انبار می‌نماید.
در این مرحله هزینه‌هایی چون هزینه صدور THC، ترخیصیه و قبض انبار توسط صاحب کالا پرداخت می‌شود.
امروزه با توجه ملاحظات دولت و مبحث دولت الکترونیک سعی می‌شود تمامی اسناد مالی مربوط به ترخیص بانکی شده باشد. در این راستا ترخیص کار قبل از ارائه اسناد به گمرک موظف است اسناد را به بانک جهت ظهر نویسی و پروسه‌های بانکی ازجمله ارائه کد ساتا ارائه کند. پس از طی مراحل بالا، ترخیص کار طبق اسناد ارائه شده، کالا را در سامانه EPL گمرک اظهار می‌کند.
بعد از مرحله اظهار، مبلغ واریزی برای گمرکی مشخص می‌شود. اگر کالا معافیت داشته باشد، این مبلغ پرداخت نمی‌شود در غیر این صورت مبلغ معلوم شده به صاحب کالا اعلام شده و ایشان مبلغ را به ترخیص کار جهت پرداخت در سیستم بانکی می‌پردازد. در این مرحله مسیر گمرکی کالا که می‌تواند سبز، زرد، قرمز یا … باشد مشخص می‌گردد.

وظایف ترخیص کار در مسیر سبز

اگر مسیر سبز باشد ترخیص کار بلافاصله با مراجعه به درب خروج و اخذ اجازه‌ی خروج کالا، به شرکت‌های حمل اعلام بار می‌کند. سپس یکی از شرکت‌های حمل تجهیزیه مناسب (وسیله حمل کالا) را جهت بارگیری و ارسال به انبار کالای کارفرما فراهم می‌کنند.

وظایف ترخیص کار در مسیر زرد

درصورتی‌که مسیر زرد باشد پرونده به یکی از کارشناسان مجازی در یکی از گمرکات کشور ارسال می‌شود و آن کارشناس راجع به پروژه کارشناسی کرده و طی آن ممکن است مدارکی را طلب کند.
در طی این فرایند ممکن است کارشناس مربوطه ایراداتی به قیمت، کیفیت کالا و… داشته باشد و دیدگاه‌هایی را ارائه دهد که در عمل باعث طولانی‌تر شدن پروسه ترخیص از گمرک شود. در صورت زرد شدن مسیر، ترخیص کار موظف است تمامی مدارک ابتدایی را مجدد بارگذاری نموده و علاوه بر پاسخگویی به ایشان تمامی مدارک درخواست شده از طرف کارشناس را نیز فراهم آورد.
ممکن است در این مرحله کارشناس ارزش کالا را نپذیرد و یا تعرفه‌ای که ترخیص کار یا صاحب کالا برای بار مشخص کرده است را پذیرا نباشد.در صورت اقناع کارشناس مربوطه مسیر سبز شده و کالا اجازه خروج از گمرک را خواهد داشت.

وظایف ترخیص کار در مسیر قرمز

درصورتی‌که مسیر قرمز شود علاوه بر کارشناس مجازی گمرک کارشناسی دیگر جهت ارزیابی حضوری مشخص می‌کند. ترخیص کار موظف است با هماهنگی با این ارزیاب جهت بررسی فیزیکی بار حاضر شود.
در این مرحله ترخیص کار باید توجه داشته باشد که آسیبی به بار نرسد و چنانچه گمان می‌کند این ارزیابی موجب صدمه به بار می‌شود تمهیدات لازم جهت هماهنگی با لیفتراک، جرثقیل یا کارگران برای جابجایی ایمن محصول را بی اندیشد.
در این ارزیابی، کارشناس گمرک با توجه به اسناد و مدارکی که در دست دارد، packing list, invoice و بارنامه را مورد بررسی دوباره قرار می‌دهد.
موارد زیر می‌تواند در این بررسی مورد ارزیابی قرار گیرد:
همخوانی سال ساخت محصول با ادعای ثبت شده در برگه واردات محصول
نوع یا مستعمل بودن کالا و تطابق آن با ادعای وارد کننده
مدل دستگاه، کشور سازنده، کشور مبدأ حمل و… از دیگر مواردی است که ارزیاب آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد. اگر در بررسی انجام شده بار مورد تأیید کارشناس قرار گیرد، گزارشی خطاب به کارشناس مجازی ارسال شده و ایشان سلامت واردات و اجازه ترخیص را صادر می‌کند.
امیدواریم تا به اینجا با وظایف ترخیص کار آشنا شده باشید. درصورتی‌که برای ترخیص کالای خود نیاز به ترخیص کار دارید، ترخیص کاران شرکت داهی تجارت در تمامی گمرکات آماده ارائه خدمات ترخیص کالا از گمرک هستند.

سوالات متداول